Bỏng là một loại chấn thương da do tiếp xúc với nhiệt độ cao, hóa chất, hoặc các nguyên nhân khác. Trẻ em đặc biệt dễ bị bỏng do chúng thường tò mò và không có khả năng tự bảo vệ mình.
Theo các Bác sĩ của trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn Đây là những hướng dẫn cơ bản về cách xử lý bỏng cho trẻ em:
- Đặt an toàn: Đầu tiên, đảm bảo an toàn cho trẻ bị bỏng và ngăn chặn nguy cơ tiếp tục bị tổn thương. Hãy lấy trẻ ra khỏi nguồn nhiệt độ cao hoặc xa khỏi chất gây bỏng.
- Làm mát: Nhanh chóng làm mát vùng bỏng bằng cách chảy nước lạnh lên vùng bỏng trong vòng 10-20 phút. Điều này giúp làm giảm sự đau đớn và ngăn chặn tổn thương tiếp tục. Tránh sử dụng đá lạnh hoặc nước đá vì chúng có thể gây hại cho da.
- Bao bọc vùng bỏng: Sau khi làm mát, bọc vùng bỏng bằng một miếng vải sạch và khô. Hãy nhớ không sử dụng bông gòn hoặc các chất liệu dính.
- Điều chỉnh đau: Nếu trẻ bị đau, bạn có thể dùng các biện pháp để giảm đau như đưa trẻ vào một môi trường yên tĩnh, an lành, và trò chuyện với trẻ để làm dịu tâm trạng của họ.
- Tìm kiếm sự chăm sóc y tế: Nếu bỏng nặng hoặc rộng, bạn nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức. Điều này áp dụng đặc biệt khi bỏng xuất hiện trên khuôn mặt, trên 10% diện tích cơ thể của trẻ, hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng như đỏ, sưng, hoặc chảy mủ.
Có nhiều nguyên nhân khác nhau có thể gây ra bỏng cho trẻ em. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:
- Tiếp xúc với nhiệt độ cao: Trẻ em có thể bị bỏng khi tiếp xúc với nhiệt độ cao từ lửa, nước nóng, đèn sưởi, bếp, ống xả hơi, đồ chơi nhiệt, hoặc các bề mặt nóng khác.
- Hóa chất: Trẻ em có thể bị bỏng do tiếp xúc với các loại chất gây bỏng như axit, kiềm, hoặc các chất hóa học khác trong nhà hoặc trong môi trường làm việc của người lớn.
- Mặt trời: Tác động của ánh nắng mặt trời mạnh cũng có thể gây bỏng da cho trẻ em, đặc biệt là khi trẻ không được bảo vệ bằng kem chống nắng hoặc mặc quần áo bảo vệ đủ.
- Nước sôi: Trẻ em có thể bị bỏng khi tiếp xúc với nước sôi từ ấm đun, ống thoát nước, hoặc các thiết bị tạo nhiệt khác.
Theo các Giảng viên chuyên ngành Điều dưỡng của trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn Triệu chứng của bỏng trẻ em có thể thay đổi tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ của chấn thương. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến:
- Đau: Trẻ em thường có biểu hiện đau trong vùng bị bỏng. Họ có thể khóc, rên rỉ, hoặc phản ứng tiêu cực khi tiếp xúc với vùng bị tổn thương.
- Da đỏ và sưng: Vùng da bị bỏng thường có màu đỏ và sưng. Sự đỏ và sưng có thể lan rộng ra ngoài vùng bị bỏng trong vài giờ sau chấn thương.
- Nhiễm trùng: Nếu bỏng nặng hoặc rộng, có thể xảy ra nhiễm trùng. Các dấu hiệu của nhiễm trùng bao gồm đỏ, sưng, tăng đau, sưng lạc mủ, mủ hoặc dịch ứ đọng trong vùng bỏng.
- Mất da: Trong những trường hợp bỏng nặng, da có thể bị tổn thương nghiêm trọng, gây mất da, vết thương sưng phồng và phơi nhiễm các mô dưới da.
Chẩn đoán bỏng trẻ em thường được thực hiện bằng cách kiểm tra triệu chứng và xem xét tình trạng của vùng bị bỏng. Các bước chẩn đoán có thể bao gồm:
- Kiểm tra triệu chứng và lịch sử: Bác sĩ sẽ thảo luận với bạn về triệu chứng hiện tại của trẻ, như đau, đỏ, sưng, hoặc mất da. Bạn cần cung cấp thông tin về nguyên nhân gây bỏng, thời gian xảy ra, và bất kỳ biến cố nào xảy ra liên quan đến chấn thương.
- Kiểm tra vùng bỏng: Bác sĩ sẽ kiểm tra và đánh giá tình trạng của vùng bị bỏng, xác định mức độ nặng nhẹ của bỏng và diện tích bị tổn thương. Điều này có thể bao gồm kiểm tra màu sắc, sưng, mất da, và các dấu hiệu nhiễm trùng khác.
- Phân loại bỏng: Bác sĩ cho biết bỏng ảnh hưởng đến sức khỏe lớn và chia sẽ thêm thể sử dụng hệ thống phân loại bỏng như hệ thống Lund-Browder hoặc hệ thống “Rule of Nines” để xác định diện tích bỏng và mức độ nặng nhẹ của bỏng.
Điều trị bỏng trẻ em phụ thuộc vào mức độ nặng nhẹ của chấn thương. Dưới đây là một số phương pháp điều trị thông thường cho bỏng trẻ em:
- Làm mát vùng bỏng: Làm mát vùng bỏng ngay lập tức bằng cách chảy nước lạnh (không lạnh đá) lên vùng bỏng trong khoảng 10-20 phút. Điều này giúp làm giảm đau đớn và ngăn chặn sự lan rộng của tổn thương.
- Bao bọc vùng bỏng: Sau khi làm mát, bọc vùng bỏng bằng một miếng vải sạch và khô để bảo vệ da bị bỏng khỏi nhiễm trùng và giữ ẩm. Hãy sử dụng miếng băng không dính hoặc các loại băng bó không gây kích ứng.
- Giảm đau: Để giảm đau cho trẻ em, có thể sử dụng các biện pháp như đưa trẻ vào một môi trường yên tĩnh, an lành, trò chuyện với trẻ để làm dịu tâm trạng của họ, hoặc sử dụng thuốc giảm đau theo hướng dẫn của bác sĩ.