Chẩn đoán và điều trị dị tật khe hở bẩm sinh vùng hàm mặt

Dị tật bẩm sinh vùng hàm mặt đại đa số là khe hở bẩm sinh vì vùng đầu mặt cổ trong quá trình phát triển bào thai là sự gặp nhau và gắn liền của các nụ mầm.

Chẩn đoán và điều trị dị tật khe hở bẩm sinh vùng hàm mặt
Chẩn đoán và điều trị dị tật khe hở bẩm sinh vùng hàm mặt 

Những dị tật bẩm sinh vùng hàm mặt, chủ yếu là những khe hở ở vùng mặt, gây biến dạng mặt làm tổn thương đến tâm lý, thẩm mỹ và chức năng, chiếm tỷ lệ cao nhất trong các loại dị tật chung của cơ thể.

Chẩn đoán dị tật khe hở bẩm sinh hàm mặt

Để chẩn đoán đầy đủ và đúng dị tật khe hở môi bẩm sinh hàm mặt cần phân tích và đánh giá những yếu tố như phía bên của khe hở, có thể một bên phải hoặc trái hay cả hai bên, người ta còn gọi là đơn hoặc kép. Tiếp đến là mức độ nhiều hay ít của khe hở, cụ thể là không toàn bộ, toàn bộ hoặc độ 1, độ 2, độ 3.

Bên cạnh đó cũng cần sơ bộ nêu được một nguyên nhân có khả năng nhất. Ví dụ như khe hở môi toàn bộ nghi do virus cúm; khe hở môi độ một hai bên nghi do yếu tố di truyền…

Phẫu thuật điều trị dị tật khe hở bẩm sinh vùng hàm mặt
Phẫu thuật điều trị dị tật khe hở bẩm sinh vùng hàm mặt

Hướng điều trị dị tật khe hở bẩm sinh vùng hàm mặt

Theo các bác sĩ chuyên khoa, nguyên tắc cơ bản của điều trị khe hở môi và vòm miệng là phải phối hợp nhiều chuyên khoa. Do đó, ngày nay có danh từ “Phức hợp điều trị bệnh nhân”. Trong đó chú ý cách thức điều trị, thời gian điều trị và sử dụng những kiến thức khoa học hiện đại nhất. Việc điều trị ngày nay tuân theo thời gian biểu nhất định, cụ trong 4 tuần đầu cần chăm sóc sơ sinh đặc biệt chú ý đến sự thông thương miệng mũi dễ mắc bệnh viêm đường hô hấp. Sau đó một tháng thì làm các hàm bịt và nắn để tạm thời bịt sự thông thường và nắn chỉnh các đoạn hàm quá di lệch, nhất là đối với khe hở môi vòm miệng hai bên.

Khi trẻ từ 4 – 6 tháng là lúc được khoảng trên 5 kg thể trọng và huyết sắc tố trên 60% sẽ được mổ tạo hình môi lần đầu. Khi trẻ 12 – 24 tháng thì có thể mổ tạo hình  vòm miệng mềm theo Schueckendicir để kịp thời tập nói đúng. Sau đó theo hàm nắn và luyện phát âm. Sau 15 tuổi là lúc sửa lại môi, mũi và làm hàm giả. Việc điều trị này kéo dài từ khi mới sinh, đến tuổi trưởng thành 20 – 25 tuổi, việc điều trị phẫu thuật có thể can thiệp vào lúc vài tháng tuổi, đến 1- 2 tuổi đối với khe hở môi và 2 – 5,6 tuổi đối với khe hở vòm miệng. Tuy nhiên, thời gian này còn tùy thuộc vào từng trường hợp lâm sàng và thể địa của bệnh nhân

Ngoài ra cũng cần lưu ý chăm sóc trẻ trước phẫu thuật hợp lý. Khe hở môi vòm là một bệnh phổ biến ở Việt Nam cũng như các nước Châu Á mà dân gian hay gọi là sứt môi hở hàm ếch. Căn bệnh này có tần suất mắc khá cao, nó rơi vào khoảng 500-600 trẻ đẻ ra có một trẻ mắc. Việc điều trị hiện nay có rất nhiều tiến bộ. Nếu bé sinh ra được tư vấn, điều trị đúng đắn, đúng thời điểm thì sẽ không để lại bất cứ một di chứng gì.

Nguồn: tapchisuckhoe.edu.vn