Rosuvastatin là thuốc điều hòa lipid máu nhóm statin, có tác dụng giảm cholesterol “xấu” LDL, giảm triglyceride và tăng cholesterol “tốt” HDL. Thuốc có tác dụng chống xơ vữa động mạch, làm giảm nguy cơ biến chứng tim mạch ở bệnh nhân mạch vành, đái tháo đường, tăng huyết áp.
Dược sĩ tư vấn hướng dẫn sử dụng thuốc Rosuvastatin đúng cách
Bệnh phổ biến
- Rối loạn lipid máu
- Dự phòng tai biến tim mạch
- Giảm tiến triển xơ vữa động mạch
Chống chỉ định
- Bệnh nhân quá mẫn với bất cứ thành phần nào của thuốc.
- Bệnh nhân có bệnh gan tiến triển bao gồm tăng transaminase huyết thanh kéo dài mà không rõ nguyên nhân và tăng transaminase huyết thanh hơn 3 lần giới hạn trên của mức bình thường (ULN).
- Bệnh nhân suy thận nặng (độ thanh thải creatinin < 30 ml/phút).
- Bệnh nhân có bệnh lý về cơ.
- Phụ nữ mang thai và cho con bú, phụ nữ có khả năng có thai nhưng không dùng các biện pháp tránh thai thích hợp.
Liều lượng
- Liều ban đau thông thường của rosuvastatin là 5 hay 10mg x 1 lần/ngày, phụ thuộc vào nồng độ cholesterol huyết tương, các yếu tố nguy cơ bệnh tim mạch và các yếu tố nguy cơ gây tác dụng phụ. Nếu cần thiết, có thể tăng liều mỗi 4 tuần một lần, đến liều tối đa thông thường lả 20mg x 1 lần/ngày. Liều 40mg x 1 lần/ngày có thể được dùng dưới sự giám sát của các chuyên gia trong trường hợp bệnh nhân cao cholesterol máu nghiêm trọng.
- Bệnh nhân cao tuổi, bệnh nhân Châu Á, và bệnh nhân có nguy cơ bệnh cơ nên dùng liều khởi đầu 5mg. Bệnh nhân dùng ciclosporin co thể dùng liều tối đa 5mg x 1 lần/ngày, và ở những bệnh nhân dùng gemfibrozil hay ritonavir-boosted lopinavir, liều tối đa là 10mg x 1 lần/ngày.
- Bệnh nhân tăng cholesterol máu rõ rệt, như bệnh nhân tăng cholesterol máu gia đình đồng hợp tử, có thể bắt đầu với liều 20mg x 1 lần/ngày.
- Bệnh nhân suy thận (độ thanh thải creatinin từ 30 đến 60mL/phút): Nên khởi đầu với liều 5mg x 1 lần/ngày và liều dùng tối đa 20mg x 1 lần/ngày.
- Kết hợp với atazanavir, atazanavir/ritonavir và lopinavir/ritonavir: Giới hạn liều rosuvastatin tối đa 10mg x 1 lần/ngày.
Dược sĩ tư vấn hướng dẫn sử dụng thuốc Rosuvastatin đúng cách
Tác dụng phụ
- Các tác dụng không mong muốn được ghi nhận khi dùng rosuvastatin thường nhẹ và thoáng qua.
- Rối loạn hệ miễn dịch: Hiếm gặp: Các phản ứng quá mẫn kể cả phù mạch.
- Rối loạn nội tiết: Thường gặp: Tiểu đường, tăng đường huyết, tăng HbA1c.
- Rối loạn thần kinh: Thường gặp: Nhức đầu, chóng mặt.
- Rối loạn tiêu hóa: Thường gặp: Táo bón, buồn nôn, đau bụng. Hiếm gặp: Viêm tụy.
- Rối loạn da và mô dưới da: Ít gặp: Ngứa, phát ban và mề đay.
- Rối loạn hệ cơ xương, mô liên kết và xương: Thường gặp: Đau cơ. Hiếm gặp: Bệnh cơ (gồm viêm cơ) và tiêu vân cơ.
- Các rối loạn tổng quát: Thường gặp: Suy nhược, suy giảm nhận thức (như mất trí nhớ, lú lẫn…).
Tương tác
- Ciclosporin: Dùng đồng thời ciclosporin và rosuvastatin, AUC (diện tích dưới đường cong – đặc trưng cho sinh khả dụng của thuốc) của rosuvastatin tăng trung bình cao hơn 7 lần nhưng nồng độ ciclosporin trong huyết tương không bị ảnh hưởng.
- Các chất đối kháng vitamin K: Giống như các thuốc ức chế HMG-CoA reductase khác, khi bắt đầu điều trị hay tăng liều rosuvastatin ở bệnh nhân điều trị đồng thời với các chất đối kháng vitamin K (như warfarin hay các thuốc chống đông coumarin khác) có thể làm tăng trị số bình thường hóa quốc tế (International Normalised Ratio – INR). Ngưng dùng hoặc giảm liều rosuvastatin có thể làm giảm INR. Trong những trường hợp như vậy, nên theo dõi trị số INR.
- Ezetimib: Dùng đồng thời rosuvastatin và ezetimib không làm thay đổi AUC và Cmax của cả hai thuốc. Tuy nhiên, tương tác dược lý giữa rosuvastatin và ezetimib, như tác dụng phụ, không thể loại trừ.
- Gemfibrozil và các thuốc hạ lipid máu khác: Dùng đồng thời rosuvastatin với gemfibrozil làm tăng gấp 2 lần các chỉ số Cmax và AUC của rosuvastatin. Chống chỉ định dùng liều 40mg khi kết hợp với fibrat. Những bệnh nhân này nên dùng liều khởi đầu 5mg.
- Tăng nguy cơ tổn thương cơ khi sử dụng statin đồng thời với các thuốc gemfibrozil, các thuốc hạ cholesterol máu nhóm fibrat khác, niacin liều cao (> 1g/ngày), colchicin.
- Các thuốc lức chế protease HIV: Khi phối hợp với các thuốc ức chế protease HIV như atazanavir, atazanavir/ritonavir và lopinavir/ritonavir làm tăng nồng độ rosuvastatin gấp 3 lần. Khi phối hợp với các thuốc nêu trên, giới hạn liều tối đa của rosuvastatin là 10mg.
- Các thuốc kháng acid: Dùng đồng thời rosuvastatin với hỗn dịch thuốc kháng acid chứa nhôm hydroxyd và magnesi hydroxyd làm giảm khoảng 50% nồng độ rosuvastatin trong huyết tương. Tác động này sẽ giảm khi dùng thuốc kháng acid sau rosuvastatin 2 giờ.
- Erythromycin: Dùng đồng thời rosuvastatin và erythromycin làm giảm 20% AUC và 30% Cmax của rosuvastatin.
- Thuốc tránh thai đường uống/liệu pháp thay thế hormon (HRT): Dùng đồng thời rosuvastatin và thuốc tránh thai đường uống làm tăng 26% AUC của ethinyl estradiol và 34% AUC của norqestrel. Nên lưu ý đến mức tăng nồng độ các thuốc này trong huyết tương khi lựa chọn thuốc tránh thai đường uống. Chưa có dữ liệu dược động học trên những bệnh nhân dùng đồng thời rosuvastatin và HRT, vì vậy, không thể loại trừ khả năng có tác động tương tự.
- Men cytochrom P450: Kết quả từ thử nghiệm in vitro và in vivo cho thấy rosuvastatin không phải là chất ức chế hoặc cảm ứng men cytochrom P450. Hơn nữa, rosuvastatin là chất nền yếu đối với các isoenzym này. Sự gia tăng nhỏ này xem như không đáng kể về mặt lâm sàng
Đi tái khám bác sĩ nếu gặp những triệu chứng sau
- Đau cơ không rõ nguyên nhân, nhạy cảm đau và yếu cơ, đặc biệt khi kèm sốt, mệt mỏi bất thường hoặc nước tiểu.
- Lú lẫn, rối loạn trí nhớ
- Tiểu ít hoặc không tiểu, sưng bàn, cổ chân, mệt mỏi, khó thở
- Chán ăn, đau bụng, mệt mỏi, nước tiểu, sẫm màu, vàng mắt vàng da.
Lời khuyên của Dược sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn dành cho các bạn
- Thuốc uống ngày 1 lần. Có thể uống vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày, nên tuân theo chỉ định của bác sĩ.
- Uống thuốc cùng 1 thời điểm mỗi ngày
- Điều trị bằng thuốc phải phối hợp với chế độ ăn ít cholesterol, tăng tập luyện và bỏ thuốc lá.
- Trong thời gian dùng thuốc, cần dùng biện pháp tránh thai. Báo ngay với bác sĩ nếu bạn có thai.
- Rosuvastatin tương tác với nhiều thuốc và có thể gây tác hại nghiêm trọng. Báo cho bác sĩ/dược sĩ những thuốc bạn dùng hoặc khi có ý định dùng thêm thuốc.
- Hạn chế uống rượu trong thời gian dùng thuốc.