Vitamin B3, còn được gọi là niacin, là một trong những vitamin B phức hợp. Nó rất quan trọng đối với quá trình chuyển hóa tế bào, sửa chữa DNA, duy trì làn da đẹp, sức khỏe đường tiêu hóa và não bộ.
- Cách chữa bệnh đái dầm ở trẻ em
- Bổ sung nước đúng cách cho mùa nắng nóng
- Những bệnh tình dục nguy hiểm có thể truyền từ mẹ sang con
Chức năng và tác dụng phụ của Vitamin B3
Thiếu vitamin B3 nghiêm trọng có thể gây ra các bệnh như pellagra. Trong bài viết này, cùng Trường Cao đẳng Y dược Pasteur tìm hiểu về vitamin B3: nguồn, chức năng, sự thiếu hụt, lợi ích sức khỏe và tác dụng phụ.
1. Tổng quan về vitamin B3
Theo giảng viên Cao đẳng Y dược TPHCM cho biết: Vitamin B3 còn được gọi là niacin, là một loại vitamin tan trong nước có trong cả thực phẩm động vật và thực vật như thịt, cá, gạo lứt, đậu phộng và các loại đậu.Vitamin B3 giúp tạo điều kiện thuận lợi cho các chức năng quan trọng của cơ thể, bao gồm chuyển hóa chất dinh dưỡng, sửa chữa DNA và sức khỏe của da, đường tiêu hóa và não bộ.
Thiếu vitamin B3 trầm trọng có thể gây ra các bệnh như bệnh đậu mùa. Bổ sung vitamin B3 đã được sử dụng để điều trị bệnh nấm và giảm cholesterol.
Hầu hết mọi người không cần bổ sung vitamin B3. Bổ sung có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng nếu dùng quá nhiều.
2. Vitamin B3 là gì?
Vitamin B3, còn được gọi là niacin, là một loại vitamin tan trong nước. Vitamin B3 tồn tại ở các dạng khác nhau, bao gồm:
- nicotinamid
- axit nicotinic
- Nicotinamide riboside
- Nicotinamide adenine dinucleotide (NAD)
- Nicotinamide adenine dinucleotide phosphate (NADP)
Chúng ta nhận được vitamin B3 từ thức ăn động vật và thực vật ở các dạng niacin khác nhau này, chủ yếu là nicotinamide và axit nicotinic.
Niacin trong chế độ ăn uống được chuyển đổi thành NAD và NADP, các dạng hoạt động trao đổi chất của vitamin B3. Nicotinamide adenine dinucleotide là một coenzyme cần thiết cho hơn 400 enzyme xúc tác các cơ chế sinh lý quan trọng. Ngoài ra, NAD được chuyển đổi thành NADP, một coenzym khác.
Cơ thể chúng ta cũng có thể tổng hợp một lượng vitamin B3 từ tryptophan, một axit amin. Tại gan, tryptophan được chuyển thành vitamin B3 và được chuyển đến các mô khác. Tiêu thụ protein chất lượng cao có thể làm tăng chuyển đổi tryptophan-nicotinamide.
3. Chức năng của vitamin B3 trong cơ thể
Theo bác sĩ tư vấn một trong những vitamin B phức hợp, vitamin B3, có chức năng quan trọng trong cơ thể. Ví dụ bao gồm những điều sau đây:
Niacin rất quan trọng cho quá trình trao đổi chất và sản xuất năng lượng. NAD và NADP (dạng coenzym của vitamin B3) cần thiết cho quá trình chuyển hóa năng lượng và chất dinh dưỡng.
Vitamin B3 có thể cho thấy tác dụng chống rối loạn lipid máu. Niacin đã được dùng cùng với thuốc statin để giảm cholesterol toàn phần, chất béo trung tính và LDL (cholesterol xấu) và tăng HDL (cholesterol tốt).
Vitamin B3 giữ cho làn da khỏe mạnh. Sự thiếu hụt vitamin B3 nghiêm trọng có thể khiến da nhạy cảm với ánh sáng mặt trời (bức xạ UV). Mặc dù bằng chứng vẫn chưa rõ ràng, nhưng việc sử dụng niacin tại chỗ hoặc uống đã được cho là làm tăng khả năng miễn dịch của da và giảm nguy cơ ung thư da.
Vitamin B3 giữ cho hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Thiếu vitamin B3 có thể gây ra các vấn đề về đường tiêu hóa như nôn mửa, tiêu chảy và táo bón.
Vitamin B3 có vai trò bảo vệ thần kinh. Tế bào thần kinh (tế bào não) rất nhạy cảm với việc giảm mức độ NAD. Do đó, thiếu vitamin B3 có thể gây ra các triệu chứng thần kinh như nhức đầu, mệt mỏi, các vấn đề về trí nhớ và trầm cảm.
Vitamin B3 là cần thiết để sửa chữa DNA. Nicotinamide (một dạng vitamin B3) là tiền chất chính của NAD, là một coenzym thiết yếu cho enzyme sửa chữa DNA poly-ADP-ribose polymerase-1 (PARP-1).
Vitamin B3 đóng một vai trò trong sự phát triển và lão hóa của tế bào. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng nồng độ NAD giảm trong tế bào có thể tác động tiêu cực đến sự phân chia và tăng trưởng của tế bào, dẫn đến chết và lão hóa tế bào.
Công thức của NAD và NADH
4. Nguyên nhân thiếu vitamin B3
Niacin được tìm thấy trong các loại thực phẩm thường được tiêu thụ, vì vậy tình trạng thiếu hụt rất hiếm xảy ra: 1% người trưởng thành. Tuy nhiên, thiếu niacin nghiêm trọng có thể gây ra bệnh pellagra, một chứng rối loạn dinh dưỡng gây ra các vấn đề về da, đường tiêu hóa và hệ thần kinh.
Một số loại thuốc, chẳng hạn như isoniazid, pyrazinamide và thuốc trị đái tháo đường, có thể tương tác với niacin. Nếu bạn đang dùng các loại thuốc này thường xuyên, bạn có thể thảo luận về tình trạng niacin của mình với các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của mình.
Những người uống rượu quá mức, những người mắc bệnh Hartnup và một số bệnh ung thư đường tiêu hóa cũng có thể gây ra tình trạng thiếu vitamin B3 nghiêm trọng.
5. Tác dụng phụ và độc tính của niacin
Theo Giảng viên Cao đẳng Dược cho biết: Không chắc ai đó sẽ gặp tác dụng phụ khi tiêu thụ niacin trong thực phẩm. Tuy nhiên, bổ sung chế độ ăn uống của niacin và nicotinamide có thể gây ra tác dụng phụ và độc tính nếu dùng quá mức.
Lượng tối đa hàng ngày để ngăn ngừa tác dụng phụ đối với sức khỏe đối với niacin là 35 mg mỗi ngày. Do đó, việc bổ sung 30 đến 50 mg niacin đã được báo cáo là gây ra các tác dụng phụ như:
- Cảm giác đỏ bừng, nóng rát và ngứa trên da
- Đau đầu
- Phát ban
- Chóng mặt
- Hạ huyết áp
Liều 1000 đến 3000 mg/ngày của niacin có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng, bao gồm hạ huyết áp, mệt mỏi, buồn nôn, ợ chua, đau bụng, thay đổi thị lực, suy giảm khả năng dung nạp glucose và nhạy cảm với insulin. Do đó, liều cao thường được dùng cho mục đích điều trị.
Sưu tầm: thạc sĩ Trần Thị Minh Tuyến
XEM THÊM: TAPCHISUCKHOE.EDU.VN