Vàng da là da có màu vàng, niêm mạc mắt cũng có thể bị vàng. Vàng da có thể là sinh lý hoặc bệnh lý có rất nhiều nguyên nhân gây ra. Vậy dấu hiệu vàng da là gì?
- Tác dụng của táo mèo đối với sức khỏe con người
- 8 lợi ích sức khỏe ấn tượng của rau mùi tây
- Phát hiện sớm bệnh lý u nang buồng trứng
Dấu hiệu vàng da và lưu ý
Vàng da sinh lý thường gặp ở trẻ sơ sinh, vàng da bệnh lý có rất nhiều nguyên nhân gây ra. Cần xác định đúng nguyên nhân gây vàng da để điều trị đúng cách tránh những biến chứng đáng tiếc.
Nguyên nhân bị vàng da
Vàng da là do tăng lượng bilirubin trong máu. Bilirubin là sắc tố mật tạo ra. Vàng da có thể gặp ở da mặt, tay, chân, ngực, mắt, lưỡi và nặng hơn nếu gặp ở lòng bàn tay, lòng bàn chân. Đối với trẻ sơ sinh, có thể gặp vàng da sinh lý do tăng bilirubin gián tiếp, đa số gặp ở trẻ non tháng, gặp ít ở trẻ đủ tháng. Bệnh xảy ra trong tháng tuổi đầu tiên của trẻ. Vàng da sơ sinh sẽ hết sau khoảng 1-2 tuần đầu đời, nếu kéo dài nghĩ ngay đến trường hợp vàng da bệnh lý.
Người trưởng thành bị vàng da thường là do bệnh lý. Có rất nhiều nguyên nhân nhưng do gan, mật, tụy là chủ yếu. Một số bệnh thường gặp đó là vỡ tế bào gan, xơ gan, viêm gan, sỏi mật, polyp mật, u gan, ung thư gan, viêm gan virus A, B, C, D, sốt rét, ngộ độc rượu, các bệnh tan máu bẩm sinh… gây tăng lượng sắc tố mật trong máu gây nên tình trạng vàng da, vàng mắt, lòng bàn tay, chân,…
Cách nhận biết
Bác sĩ tư vấn: Dấu hiệu nhìn thấy bằng mắt thường đó là vàng da, vàng mắt, lòng bàn tay, chân, lưỡi vàng, nước tiểu vàng, phân bạc màu,… nhưng cần xét nghiệm để xác định nguyên nhân.
Cách nhận biết
Khi nghi bị vàng da nên làm gì?
Người Việt Nam thuộc loại da vàng vì thế nghi ngờ bị vàng da cần đi khám bệnh ở những cơ sở y tế đủ điều kiện để được đánh giá đúng. Bệnh nhân được khám lâm sàng như siêu âm, chụp cắt lớp vi tính, chụp cộng hưởng từ, chụp đường mật ngược dòng,… mới có thể xác định được nguyên nhân để điều trị đúng, kịp thời.
Điều trị
Nếu điều trị đúng và kịp thời thì triệu chứng vàng da cũng suy giảm.
- Điều trị vàng da là điều trị theo nguyên nhân có thể dùng thuốc hoặc phẫu thuật. Một số bệnh không thể điều trị nội khoa hoặc ngoại khoa như viêm gan do virus A, B, C, D, E, G,… kể cả thuốc tây y, đông y, nam y. Nếu người bệnh mắc bệnh viêm gan do virus, tế bào gan đang bị tổn thương, tuyệt đối không dùng thuốc không rõ nguồn gốc, chưa được sự đồng ý của bác sĩ chuyên khoa có thể làm bệnh trầm trọng hơn.
- Đối với vàng da sơ sinh áp dụng phương pháp cung cấp đủ nước và năng lượng, bé bú mẹ cho bú nhiều hơn hoặc truyền dịch, truyền albumin. Phương pháp cuối cùng là dùng một số loại thuốc gia tăng tốc độ chuyển hóa bilirubin gián tiếp. Ngoài ra phương pháp chiếu đèn điều trị vàng da sơ sinh rất hiệu quả, an toàn, tiết kiệm và khá đơn giản. Trường hợp nặng hơn đe dọa nhiễm độc thần kinh thì cần chỉ định thay máu từ bác sĩ. Tuy nhiên không nên tự ý sử dụng mà cần đến bác sĩ thăm kham và đưa ra những phương pháp chữa trị, có thể là 1-2 hay 3 phương pháp cùng lúc.
Điều trị
Phòng bệnh vàng da
- Tiêm phòng vắc xin viêm gan A, B từ lúc sơ sinh
- Ăn uống đảm bảo vệ sinh sạch sẽ, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm,
- Không sử dụng các loại rượu không rõ nguồn gốc, rượu tự pha chế, rượu giả. Tốt nhất nên sử dụng rất ít rượu bia hoặc không sử dụng.
- Nếu mắc các bệnh về đường mật cần được điều trị đúng và kịp thời .
- Những vùng đang có dịch sốt rét cần phun diệt muỗi, diệt bọ gậy, lăng quăng,… ngủ màn để tránh muỗi, dùng các thảo dược đuổi muỗi, nên sử dụng thường xuyên với trẻ em.
- Tẩy giun định kỳ, diệt trứng giun để tánh hậu quả giun chui ống mật. Rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, xử lý phân đúng cách.
- Phụ nữ mang thai cần khám thai định kỳ để được bác sĩ theo dõi và tư vấn.
Nguồn tapchisuckhoe.edu.vn