Kháng sinh là thuốc chỉ có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn mà không có tác dụng trên virus. Vậy nên những bệnh do virus gây ra thì việc sử dụng kháng sinh là không cần thiết.
- Đặc điểm nhận biết bệnh vảy nến
- Chảy máu cam – Nguyên nhân và cách xử trí
- Những lưu ý về chấn thương sai khớp khuỷu trong tập luyện
Một số bệnh thường gặp không cần điều trị bằng kháng sinh
Việc lạm dụng kháng sinh trong điều trị có thể dẫn đến tình trạng kháng thuốc.
Bệnh viêm phế quản do virus
- Nguyên nhân gây viêm phế quản cấp thường căn nguyên là do virus. Các loại virus thường gặp là influenza A và B, parainfluenza, corona virus (type 1-3), rhino virus, virus hợp bào hô hấp (respiratory syncytial virus), và metapneumo virus ở người.
- Bệnh có triệu chứng sốt, đau đầu, đau mỏi người, đau rát họng, ho khan hoặc có khạc đờm trắng, khó thở, tức ngực.
- Điều trị trong trường hợp này không cần dùng đến kháng sinh, chủ yếu là điều trị triệu chứng:
- Thuốc hạ sốt: chỉ nên dùng khi nhiệt độ trên 38,5°C. Không nên dùng thuốc hạ sốt chia đều trong ngày do sẽ làm mất triệu chứng sốt của người bệnh, gây khó khăn cho việc theo dõi diễn biến bệnh (không phân biệt được hết sốt do bệnh tiến triển tốt hay do dúng thuốc). Các thuốc thường sử dụng là chế phẩm có chứa Paracetamol như: Panadol, Efferalgan, Hapacol…
- Với những bệnh nhân bị sốt có thể gây mất nước, vì vậy nên bù nước và điện giải cho bệnh nhân bằng Oresol hoặc nước hoa quả (có pha thêm muối).
- Trong trường hợp khó thở, nghe có tiếng ran rít, ngáy thì dùng thuốc giãn phế quản như Salbutamol (Ventolin dạng xịt), hoặc Theophylin …
- Bệnh nhân không nên uống thuốc long đờm, thuốc giảm ho trong viêm phế quản cấp, do các thuốc giảm ho thường làm giảm việc bài tiết đờm, do vậy làm chậm sự phục hồi của người bệnh.
Bệnh viêm phế quản do virus
Viêm phổi do virus, không cần dùng đến kháng sinh
Ở trẻ em: viêm phổi virus thường do virus hợp bào hô hấp, virus cúm A và B. Phần lớn viêm phổi ở trẻ dưới 3 tuổi là do virus hợp bào hô hấp gây ra .
Đối với người lớn, nguyên nhân thường gặp là virus cúm A và B, adenovirus, virus phó cúm, virus hợp bào hô hấp, Hantavirus. Virus cúm đã gây nhiều vụ dịch lớn trên thế giới với tỷ lệ tử vong cao. Có 3 typ virus cúm là A, B và C; trong đó virus cúm A hay gây đại dịch.
Bác sĩ tư vấn: Viêm phổi người lớn do virus ở cộng đồng thường do virus cúm A.
Virus hợp bào hô hấp thường gây viêm phổi ở người già, người ghép tạng.
Virus Herpes có thể gây viêm phổi ở người lớn khoẻ mạnh và người suy giảm miễn dịch .
Biểu hiện trên bệnh nhân khi viêm phổi do virus
Triệu chứng lâm sàng thường trùng lặp giữa các loại virus và cac loại viêm phổi khác, không thể xác định căn nguyên bằng lâm sàng
Bệnh nhân có triệu chứng ho khan là chính, nếu có đờm thường là đờm nhầy trong, khám phổi thường không có triệu chứng thực thể, đau cơ khớp, đau đầu, chảy mũi, sốt.
Biểu hiện trên bệnh nhân khi viêm phổi do virus
Điều trị: điều trị triệu chứng là chính: bổ sung nước và điện giải, thuốc hạ sốt, thuốc giảm đau, nghỉ ngơi, thở oxy, thuốc giãn phế quản
- Điều trị đặc hiệu
- Viêm phổi do virus cúm A,B:
- Uống amantadin hoặc rimantadin, oseltamivir.
- Tiêm tĩnh mạch ribavirin.
- Khí dung ribavirin, zanamivir.
- Viêm phổi do Adenoviru: Tiêm tĩnh mạch ribavirin và cidofovir.
- Viêm phổi do sởi: Không có thuốc đặc hiệu.
Viêm phổi do thủy đậu: Uống acyclovir (hoặc valaclovir, famyclovir), glucocorticoid.
Viêm họng do virus
Hầu hết đau họng được gây ra bởi nhiễm virus 90%, chỉ 1/10 các trường hợp nhiễm, vì vậy điều trị kháng sinh là không cần thiết trong hầu hết các trường hợp.
Triệu chứng
Viêm họng cấp tính: thường xảy ra khi thời tiết thay đổi hoặc do nhiễm khuẩn đường hô hấp. Người bệnh thường bị ho khan hoặc ho có đờm, đau rát cổ họng, sốt cao 39 – 40°C, người mệt mỏi, môi khô,… Khám bệnh sẽ thấy niêm mạc họng đỏ, amidan sưng tấy. Viêm họng cấp diễn ra khoảng 3 – 4 ngày, thông thường các triệu chứng có thể tự biến mất. Đó không phải là hết bệnh mà là trạng thái ủ bệnh, nếu không điều trị một cách khoa học thì bệnh càng nặng hơn, thành ra mạn tính.
Viêm họng mạn tính: là kết quả của việc không điều trị sớm viêm họng cấp tính hoặc do siêu virus trong môi trường ô nhiễm gây ra.
Các dấu hiệu bệnh như: ho có đờm, ho nhiều vào ban đêm, dau rát họng nặng nề và âm ỉ, họng bị vướng víu, khi khạc hoặc hắc xì có thể thấy nhiều hạt mủ nhỏ, cứng, màu trắng hoặc đỏ bay ra,…Ngoài ra bệnh nhân còn thấy suy giảm sức khỏe, khó tập trung.
Điều trị
- Thuốc giảm đau thường là paracetamol, aspirin
- Thuốc chống viêm thường là benzydamin.
Nguồn tapchisuckhoe.edu.vn