Nang Tarlov là căn bệnh còn xa lạ đối với nhiều người. Đến nay chưa tìm ra nguyên nhân chính xác gây ra căn bệnh này và việc chẩn đoán bệnh gặp nhiều khó khăn vì những hiểu biết về bệnh còn rất hạn chế. Cùng các Bác sĩ – Giảng viên trường Cao đẳng Y Dược Việt Nam tìm hiểu chi tiết về bệnh để có những thông tin cần thiết, giúp bạn phát hiện cũng như điều trị bệnh một cách hiệu quả.
Nang Tarlov là gì, nguyên nhân và phương pháp điều trị?
Hỏi: Nang Tarlov là bệnh gì thưa Bác sĩ?
Trả lời:
Nang Tarlov (hay nang quanh thần kinh) là những túi chứa dịch xuất hiện tại rễ thần kinh của tủy sống, đặc biệt là gần vùng đáy của tủy sống (vùng xương cùng). Người ta có thể có nhiều nang với kích cỡ khác nhau. Triệu chứng tùy thuộc vào kích thước và vị trí của nang. Nhìn chung, nang Tarlov càng lớn thì càng có khả năng cao gây ra các triệu chứng. Triệu chứng gây ra bởi nang bao gồm: đau tại những vùng chi phối bởi thần kinh bị ảnh hưởng, tê, dị cảm, mất kiểm soát bàng quang và nhu động ruột (tiêu tiểu không tự chủ), bất lực, và hiếm gặp hơn là tình trạng yếu cẳng chân.
Hỏi: Nguyên nhân gây bệnh nang Tarlov là do đâu thưa Bác sĩ?
Trả lời:
Nguyên nhân gây ra nang Tarlov chưa được xác định. Một số giả thuyết tồn tại bao gồm các nang là kết quả từ quá trình viêm trong bao rễ thần kinh hoặc chấn thương bao rễ thần kinh và gây rò rỉ dịch não tủy vào khu vực mà nang hình thành. Nhiều nhà nghiên cứu tin rằng có sự thông thương bất thường bẩm sinh giữa khoang dưới nhện, nơi chứa dịch não tủy và vùng xung quanh dây thần kinh bị ảnh hưởng. Sự thông thương có thể giữ nguyên hoặc đóng lại, sau khi để dịch não tủy rõ rỉ ra ngoài và tạo thành nang. Vì nang Tarlov chứa dịch não tủy, nhiều nhà nghiên cứu cho rằng sự dao động bình thường của áp suất dịch não tủy có thể dẫn đến gia tăng kích thước của nang và tăng khả năng phát triển các triệu chứng.
Các chuyên gia Y tế Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn nhận định trong nhiều trường hợp, những cá thể có nang Tarlov không triệu chứng sẽ phát triển thành triệu chứng sau một chấn thương hoặc các hoạt động làm tăng áp suất dịch não tủy chẳng hạn khuân vác đồ nặng. Một số báo cáo gợi ý rằng các cá thể với bất thường mô liên kết sẽ có nguy cơ hình thành nang Tarlov cao hơn dân số chung.
Triệu chứng thường gặp của bệnh nang Tarlov là gì?
Hỏi: Triệu chứng thường gặp của bệnh nang Tarlov là gì?
Trả lời:
Nhiều trường hợp nang Tarlov không có triệu chứng (bệnh không triệu chứng). Tuy nhiên, nang Tarlov có thể phát triển kích thước đến khi chèn ép hoặc phá hủy rễ thần kinh ở cạnh bên, hoặc dây thần kinh nằm trong bao (bệnh lý rễ thần kinh). Triệu chứng cụ thể và mức độ của chúng thay đổi theo từng cá nhân và theo vị trí dọc theo cột sống.
Đau mạn tính là triệu chứng thường gặp của bệnh nang Tarlov có triệu chứng. Nang vùng thắt lưng – xương cùng có thể gây đau vùng thắt lưng, nhất là vùng dưới eo, lan đến mông và cẳng chân. Cơn đau có thể nặng hơn khi đi bộ (đau cách hồi do thần kinh). Triệu chứng có thể tiến triển ngày càng tệ hơn. Ở một vài người bệnh, ngồi hoặc đứng có thể làm cơn đau nặng lên, tư thế nằm có thể giúp giảm đau. Một vài trường hợp, đau có thể ảnh hưởng đến cả vùng lưng trên, nách, cánh tay và bàn tay nếu nang tồn tại ở vị trí tủy sống cao. Đau có thể tồi tệ hơn khi ho hoặc hắt hơi. Một số người bệnh còn bị đau ở âm hộ, tinh hoàn, ống hậu môn, vùng chậu và bụng.
Vì nang Tarlov có thể ảnh hưởng đến dây thần kinh, triệu chứng liên quan đến mất chức năng thần kinh có thể phát triển bao gồm: yếu liệt chân, giảm phản xạ, mất cảm giác da, thay đổi chức năng ruột và bàng quang chẳng hạn như tiêu tiểu không tự chủ hoặc tiểu gắt buốt (tiểu khó). Một số người gặp khó khăn trong việc làm trống bàng quang và triệu chứng táo bón cũng từng được ghi nhận. Thay đổi chức năng tình dục như bị bất lực cũng có thể xảy ra.
Người bị bệnh còn có thể gặp triệu chứng cảm giác nóng bỏng, kiến bò (dị cảm) hay tê và giảm độ nhạy cảm giác (loạn cảm), đặc biệt là cẳng chân và bàn chân. Đau khi sờ hoặc đau nhức có thể xuất hiện xung quanh vùng chịu ảnh hưởng của tủy sống.
Những triệu chứng khác đã từng được báo cáo trong y văn bao gồm đau đầu mạn tính, giảm thị giác, tăng áp lực sau mắt, hoa mắt, chóng mặt, kéo lê bàn chân khi đi bộ vì sự yếu liệt cơ bắp ở gót và bàn chân (bàn chân rơi). Một số người còn biểu hiện sự thoái hóa mỏng dần (xói mòn) xương cột sống nằm dưới nang.
Hỏi: Có những phương pháp nào được áp dụng để điều trị bệnh nang Tarlov?
Trả lời:
Nang tarlov không có triệu chứng nên được theo dõi định kỹ để kiểm tra xem nó có tăng kích thước hoặc có phát triển các triệu chứng không. Đối với nang Tarlov có triệu chứng, hiện tại chưa có một liệu pháp cụ thể được chấp nhận cho các bệnh nhân. Điều trị chủ yếu là hướng đến các triệu chứng cụ thể của mỗi cá nhân và có thể bao gồm thuốc, phẫu thuật và các kỹ thuật khác. Đáp ứng với các liệu pháp là khác nhau tùy theo mỗi người, lựa chọn thích hợp cho người này có thể kém hiệu quả với người khác.