Những điều cần biết về lỵ amip

Bệnh lỵ amip là tình trang bệnh lý tại đại tràng do đơn bào Entamoeba Histolytica gây nên. Bệnh biểu hiện bằng hội chứng lỵ gồm đau quặn, mót rặn, đi ngoài có máu tươi.

Những điều cần biết về lỵ amip

Những điều cần biết về lỵ amip

Dưới đây là thông tin chi tiết về vấn đề này.

Phương thức lây truyền của bệnh

Entamoeba Histolytica gồm 3 thể là thể hoạt động ăn hồng cầu, thể hoạt động không ăn hồng cầu và thể bào nang. Trong đó thể bào nang bền vững ngoài môi trường, có sức đề kháng với các hóa chất nên diệt được bào nang rất khó. Nguồn nước khi đã có bào nang amip thì dùng hóa chất như Clo. Iod để khử trùng vẫn không diệt được bào nang. Amip có thể lây truyền theo tay bẩn, có bào nang dính dưới móng tay, đưa trực tiếp vào miệng hoặc có thể lây truyền gián tiếp qua ruồi, nhặng, gián mang kén từ phân đến thức ăn hoặc ăn phải thức ăn, nước uống, rau quả có chứa bào nang. Ngoài ra, amip có thể lây qua hoạt động tình dục ở quần thể đồng tính luyến ái qua đường miệng, hậu môn. Khi bào nang đi vào cơ thể người qua miệng, bào nang vào dạ dày bị dịch tiêu hóa làm yếu đi và thành thể hoạt động có 4 nhân, sau đó thoát nang tại ruột non. Thể 4 nhân tiếp tục nhân lên thành thể 8 nhân thuộc vào thể không hoạt động. Bình thường dịch nhày của niêm mạc đại tràng có tác dụng ngăn amip kết dính vào niêm mạc ruột. Khi có điều kiện thuận lợi như thay đổi niêm mạc đại tràng, hoặc giảm sức đề kháng amip sẽ chuyển thành  thể hoạt động ăn hồng cầu và gây bệnh. Amip gây bệnh tại vách đại tràng, niêm mach ruột,manh tràng, ruột thừa. Từ đại tràng, amip theo đường máu đến các cơ quan khác như gan, não, phổi. Lỵ amip có thể có ở người trong nhiều tháng, năm mà không có biểu hiện lâm sàng, đây là nguồn lây nhiễm bệnh trong cộng đồng, đặc biệt ở những người mang mầm bệnh làm việc tại các bếp ăn tập thể.

Phương thức lây truyền của bệnh

Phương thức lây truyền của bệnh

Triệu chứng của bệnh

Bác sĩ tư vấn: Amip có thể gây bệnh ở nhiều nơi nên triệu chứng của bệnh rất đa dạng, Đối với người bị lỵ amip tại ruột, thời gian ủ bệnh khó phát hiện và triệu chứng của bệnh rất ít. Bệnh có thể biểu hiện cấp, bán cấp hoặc mạn tính. Trong đó, thể mạn tính do bệnh tiến triển qua các giai đoạn cấp và bán cấp kéo dài mà thành, thường gây rối loạn tiêu hóa, ảnh hưởng đến chức năng đại tràng nên có thể nhầm với bệnh viêm đại tràng mạn. Đối với thể cấp tính, người bệnh có hội chứng lỵ gồm đau bụng, mót rặn phân nhày máu mũi và không có sốt. Thường bệnh nhân đau bụng ở vùng hố chậu phải nên dễ nhầm với viêm ruột thừa hoặc đau dọc theo khung đại tràng, dễ nhầm với viêm loét dạ dày. Bệnh nhân mót rặn nên đi đại tiện liên tục. Đi ngoài nhày máu mũi, có thể xen kẽ với đi ngoài phân lỏng, lượng ít nhưng đi nhiều lần trong ngày. Thường bệnh nhân ở thể nhẹ đi ngoài vài ngày, sau đó chuyển dần sang thể mạn tính nhưng cũng có thể gây tử vong trên người có thể trạng suy kiệt, người già, trẻ nhỏ. Lỵ amip cũng có thể gây ra các biến chứng nặng khác như thủng ruột, xuất huyết tiêu hóa, lồng ruột, viêm loét đại tràng, viêm ruột thừa hoặc một số biến chứng hiếm gặp như nhiễm khuẩn âm đạo, áp xe não…

Triệu chứng của bệnh

Triệu chứng của bệnh

Lời khuyên của bác sĩ

Khi có các triệu chứng đau bụng quặn, mót rặn, đi ngoài máu mũi nên đi khám để xét nghiệm phân tìm amip. Tùy theo thể bệnh mà bác sĩ sẽ có thuốc thích hợp. Thời gian điều trị amip cũng kéo dài nên bệnh nhân cần tuân thủ điều trị và tránh lây nhiễm cho người xung quanh. Thường bệnh có tiên lượng tốt và amip đáp ứng tốt với thuốc điều trị. Tuy  nhiên bệnh lại có tỷ lệ tái phát cao sau 1 đợt điều trị nên cần theo dõi xét nghiệm phân một tuần một lần trong sáu tuần đầu, mỗi tháng 1 lần trong 6 tháng và mỗi 6 tháng 1 lần trong 2 năm.

Nguồn tapchisuckhoe.edu.vn