Sỏi thận, sỏi tiết niệu là một trong những bệnh thường gặp. Nếu được phát hiện sớm và chọn đúng phương pháp điều trị thì sẽ không ảnh hưởng đến chức năng của thận mà còn hạn chế bệnh tái phát. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu về bệnh sỏi thạận và cách điều trị qua bài phỏng vấn các bác sĩ, chuyên gia đến từ trường Cao đẳng Y Dược Việt Nam sau đây.
Sỏi thận và cách điều trị cực kỳ hiệu quả từ Bác sĩ
Hỏi: Thưa bác sĩ, bệnh sỏi thận có những dấu hiệu nhận biết gì ạ?
Trả lời:
Sỏi thận là hiện tượng chất khoáng trong nước tiểu lắng đọng ở thận, lâu ngày kết lại tạo thành sỏi. Sỏi được tạo ra do nhiều nguyên nhân như uống ít nước, ăn nhiều canxi, rối loạn chuyển hóa…
Một trong những dấu hiệu sớm và thường gặp nhất ở những người bị sỏi thận là tiểu nhiều và buốt, dù lượng nước bạn uống vào không thay đổi. Việc tiểu buốt là do các viên sỏi đã xuống đến phần dưới của đường tiểu (niệu quản, bàng quang).
Bệnh nhân thường đau ở mạn sườn và vùng thắt lưng, nhất là nơi có sỏi. Một số trường hợp, các cơn đau có thể di chuyển từ bụng dưới xuống đùi. Người bệnh có thể sẽ trải qua những cơn đau lúc nhẹ, lúc nhói, thậm chí đau dữ dội (cơn đau quặn thận). Đàn ông bị sỏi thận còn có thể đau ở vùng bìu và tinh hoàn.
Khi sỏi phát triển thành những viên to, bệnh nhân khó có thể vận động, ngồi hay nằm ở một tư thế nhất định trong khoảng thời gian dài. Áp lực lên các khu vực bị ảnh hưởng bởi sỏi cọ xát vào cơ quan nội tạng, làm bệnh nhân thấy đau hơn.
Ngoài ra, có trường hợp nước tiểu của bạn sẽ thay đổi màu sắc sang trắng đục, đỏ, có mủ hoặc máu và có mùi hôi, hăng do sỏi cọ xát làm tổn thương niêm mạc niệu đạo.
Buồn nôn và nôn cũng là hiện tượng hay gặp ở người bị sỏi thận. Bệnh dễ khiến bạn bị nhiễm trùng đường tiết niệu gây sốt và gai người.
Hỏi: Thưa bác sĩ, bệnh sỏi thận được điều trị như thế nào ạ?
Trả lời:
Những năm gần đây, nhờ sự phát triển của ngành y, điều trị sỏi thận, sỏi tiết niệu đã có những tiến bộ vượt bậc. Thay vì phải phẫu thuật, bệnh nhân có thể sử dụng các phương pháp điều trị nội khoa hay kết hợp thuốc đông y cùng các liệu pháp ăn uống, luyện tập.
Bác sĩ chuyên ngành Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn chia sẻ: việc quyết định lựa chọn phương pháp điều trị bệnh sỏi thận dựa vào các tiêu chí như vị trí sỏi, kích thước, mật độ sỏi và chức năng của thận…
Điều trị ngoại khoa, với những sỏi có kích thước lớn hoặc đã có biến chứng thì thường được chỉ định các biện pháp tán sỏi ngoài cơ thể, tán sỏi qua da, phẫu thuật lấy sỏi… Trong đó, tán sỏi ngoài cơ thể sẽ được thực hiện bằng tia laser hoặc sóng xung kích để phá bề mặt và đập vụn sỏi giúp cơ thể đào thải ra ngoài theo nước tiểu. Bệnh nhân không đau đớn, phương pháp này áp dụng với bệnh nhân có sỏi dưới 3cm.
Tán sỏi ngược dòng, bác sĩ sẽ dùng ống soi niệu quản đi từ niệu đạo, lên bàng quang và niệu quản tiếp cận trực tiếp viên sỏi, dùng nguồn năng lượng bằng laser hoặc khí nén để phá vụn sỏi, bơm rửa lấy hết sỏi.
Lấy sỏi qua da, tạo đường hầm vào thận và đưa ống nội soi đường kính 10-15mm vào tiếp cận sỏi. Phá vỡ sỏi bằng laser, khí nén hoặc siêu âm và lấy sỏi ra ngoài.
Bệnh sỏi thận được điều trị như thế nào?
Phẫu thuật nội soi lấy sỏi, chỉ định cho sỏi bể thận, sỏi 1/3 trên niệu quản, sỏi lớn, mật độ chắc, khó tán.
Phẫu thuật mổ mở, hiện nay hiếm khi bệnh nhân được chỉ định do có nhiều tai biến, thời gian hồi phục lâu. Phương pháp này chỉ áp dụng cho những sỏi thận, niệu quản có kích thước lớn, chức năng thận kém.
Phẫu thuật bằng robot, thực hiện ở các nước phát triển, chỉ định cho những sỏi thận lớn, rút ngắn thời gian nằm viện (2-3 ngày) nhưng chi phí rất cao.
Điều trị nội khoa, bệnh nhân được chỉ định phẫu thuật khi có cơn đau cấp tính hoặc tiểu khó, thậm chí bí tiểu do viên sỏi làm tắt nghẽn đường niệu. Còn với những trường hợp sỏi nhỏ hoặc chưa có biến chứng thì dùng các thuốc uống giúp tan sỏi sẽ thích hợp hơn bởi tính an toàn, tiện dụng và thích hợp với những người thể trạng yếu hoặc người sợ phẫu thuật.
Hỏi: Thưa bác sĩ, làm thế nào để phòng ngừa sỏi thận ạ?
Trả lời:
Uống nhiều nước là cách tốt nhất để ngăn ngừa hình thành sỏi thận. Cơ thể đủ nước sẽ giúp thận và gan lọc những chất độc tốt hơn, giảm thiểu tình trạng tích tụ chất độc trong gan, thận dẫn đến sỏi.
Đa số sỏi thận có thành phần chính là canxi, do đó nhiều người cho rằng nên hạn chế canxi để phòng ngừa sỏi thận nhưng điều này hoàn toàn sai. Chế độ dinh dưỡng nghèo canxi lại tăng nguy cơ mắc sỏi thận cũng như loãng xương cho mọi người. Tuy nhiên, bổ sung canxi không đúng cách cũng có thể tăng nguy cơ mắc sỏi thận.
Việc giảm lượng muối trong chế độ ăn cũng có thể cắt giảm lượng oxalate trong nước tiểu, nhờ đó giảm nguy cơ bị sỏi thận. Mức tiêu thụ muối cần thiết mỗi ngày với người bình thường khoảng 2.500 miligam.
Oxalat là loại axit có thể dẫn đến hình thành sỏi thận oxalat canxi. Bạn nên hạn chế tiêu thụ các thức uống như soda, trà đá, sô cô la, dâu tây, rau cải bó xôi, củ dền, cà phê, khoai lang và các loại hạt, những loại thực phẩm chứa nhiều oxalat.