Tìm hiểu phân loại và nguyên tắc sử dụng thuốc kháng sinh

Hiện nay, việc phân loại và nguyên tắc sử dụng thuốc kháng sinh đang là một chủ đề được nhắc đến nhiều hội thảo lĩnh vực y dược.Tìm hiểu nguyên tắc cơ bản trong sử dụng thuốc kháng sinh như thế nào?

Sử dụng thuốc kháng sinh thế nào cho tốt

Sử dụng thuốc kháng sinh thế nào cho tốt

Thế nào là thuốc kháng sinh và nguồn gốc từ đâu?

Thuốc kháng sinh lần đầu tiên được nhà khoa học Alexander Fleming đến từ scottland sáng chế vào năm 1928. Thuốc này là những hợp chất hóa học, không kể nguồn gốc có tác động chuyên biệt trên một giai đoạn chuyển hóa thiết yếu của vi sinh vật. Thuốc kháng sinh có tác dụng kìm hãm hoặc tiêu diệt các vi sinh vật gây bệnh tránh cho chúng phát triển và lây lan.

Thuốc kháng sinh được phân loại như thế nào?

Thuốc kháng sinh gồm rất nhiều nhóm và mỗi loại thuốc kháng sinh chỉ có tác dụng trên một loại vi khuẩn nhất định. Vì vậy, khi chúng ta dùng kháng sinh chữa trị cho người bệnh các bác sĩ sẽ tự đoán loại vi khuẩn gây bệnh. Khi một loại kháng sinh được dự đoán đó có thể chống lại tất cả các loại vi khuẩn trong cơ thể thì các bác sĩ sẽ chỉ định ngay và không cho bệnh nhân phải xét nghiệm thêm nữa.

Không những vậy, nếu tình trạng nhiễm trùng do nhiều loại vi khuẩn khác nhau thì để biết rõ hơn, các bác sĩ phải cho bệnh nhân thực hiện thêm các xét nghiệm để xác định chính xác vi khuẩn gây bệnh dựa vào các mẫu máu, mẫu nước tiểu, mô từ bệnh nhân. Sau đó, các vi khuẩn sẽ được làm kháng sinh đồ với các loại thuốc kháng sinh khác nhau.

Các bác sĩ giảng dạy tại Cao Đẳng Dược Sài Gòn cho biết không phải tất cả các loại thuốc kháng sinh có hiệu quả trong phòng thí nghiệm thì phải có tác dụng trên người bệnh. Hiệu quả điều trị sẽ phụ thuộc vào mức độ thuốc được hấp thụ vào máu, số lượng thuốc được đưa đến nơi bị nhiễm trùng cùng với đó là tốc độ cơ thể bài tiết thuốc. Tất cả những điều này sẽ có sự khác nhau giữa từng người, từng loại thuốc, các rối loạn khác nhau và độ tuổi khác nhau. Không những vậy, việc lựa chọn thuốc kháng sinh còn phụ thuộc vào tính chất và mức độ nguy hiểm của bệnh, khả năng gây ra các tác dụng phụ, dị ứng, các phản ứng nghiêm trọng của thuốc và giá thuốc.

Tìm hiểu cách phân loại thuốc kháng sinh 

Tìm hiểu cách phân loại thuốc kháng sinh 

Những trường hợp nào cần điều trị bằng thuốc kháng sinh?

  • Trường hợp bệnh nhân nhiễm trùng nghiêm trọng trong suốt những ngày đầu khi chưa xác định rõ ảnh hưởng của thuốc kháng sinh với vi khuẩn.
  • Những tình trạng nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra phát triển một cách nhanh chóng tính năng đề kháng một loại kháng sinh đơn lẻ.
  • Các bệnh nhiễm trùng do nhiều loại vi khuẩn gây nên và mỗi loại vi khuẩn lại bị ảnh hưởng bởi một loại kháng sinh khác nhau.

Thuốc kháng sinh được sử dụng như thế nào?

Để sử dụng thuốc kháng sinh chính xác Dược sĩ tư vấn một số điều lưu ý sau:

  • Khi bệnh nhân bị nhiễm trùng do vi khuẩn sẽ được bác sĩ kê đơn sử dụng các loại thuốc kháng sinh dưới dạng tiêm vào tĩnh mạch. Sau khi tình trạng nhiễm trùng đã được kiểm soát ổn thì chúng ta sẽ sử dụng các thuốc kháng sinh dạng viên nén để uống bổ sung.
  • Thuốc kháng sinh cần phải được dùng cho đến khi vi khuẩn lây nhiễm được trục xuất và tiêu diệt hoàn toàn. Để làm được điều này, bệnh nhân cần phải uống thuốc theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ điều trị.
  • Khi bệnh chỉ viêm mà không bị nhiễm khuẩn thì không nên sử dụng thuốc kháng sinh.
  • Nếu bạn bị sốt do vi rút không do vi khuẩn thì không sử dụng thuốc kháng sinh.

Thời điểm nên uống thuốc kháng sinh

  • Các loại thuốc kháng sinh nên uống xa bữa ăn: bao gồm các nhóm penicillin, nhóm cephalosporin, nhóm macrolid và nhóm thuốc kháng sinh chống lao phổi. Đây là những loại thuốc kém ổn định trong môi trường dịch vị hoặc bị khả năng hấp thu giảm do thức ăn từ đó giảm hiệu quả điều trị bệnh. Vì vậy, nếu đang sử dụng một loại thuốc trong các nhóm thuốc kháng sinh trên thì nên uống trước 1 tiếng trước bữa ăn hoặc 2 tiếng sau bữa ăn.
  • Các loại thuốc kháng sinh sử dụng trong hoặc ngay sau bữa ăn: gồm có nhóm quinolon, nhóm nitroimidazol và nhóm cyclin. Những loại thuốc nhóm này có độ hấp thu không thay đổi do thức ăn hoặc kích thích đường tiêu hóa.
  • Đối với các loại viên bao tan trong ruột, không thuộc nhóm kháng sinh nào đều có thể uống bất kỳ lúc nào trước ăn, sau ăn hay trong bữa ăn đều được.

Các phản ứng phụ thường gặp khi uống thuốc kháng sinh

Một số phản ứng phụ thường gặp khi uống thuốc kháng sinh các bạn cần phải chú ý:

  • Một số trường hợp sau khi uống thuốc kháng sinh đã bị tiêu chảy, đau bụng.
  • Ở phụ nữ, bạn có thể gặp phải tác dụng phụ như nhiễm trùng men âm đạo.
  • Có một số trường hợp thuốc kháng sinh có thể gây ra một số tác dụng phụ nghiêm trọng như làm suy yếu chức năng gan, thận, tủy xương và một số cơ quan khác.
  • Nhóm khán sinh ampicillin và amixycillin có thể gây ra phát ban hoặc sởi

Nguồn Trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn