Khi bước vào lứa tuổi 45-50 người phụ nữ chuyển sang một giai đoạn chuyển tiếp của sức khỏe sinh sản, đó là thời kì mãn kinh tắt sinh dục, nghĩa là không còn khả năng sinh sản nữa.
- Bà bầu có được ăn dứa không?
- 5 lợi ích của quả đậu bắp với người trung niên và người già
- Tác hại của việc thức khuya là gì?
Tham khảo một số vấn đề sức khỏe trong thời kì mãn kinh
Phụ nữ trong giai đoạn này rất dẽ mắc các bệnh lý sinh dục như ung thư vú, ung thư cổ tử cung, các bệnh lây qua đường tình dục tiến triển nặng. Các vấn đề khác như thừa cân béo phì, các bệnh lý tim mạch, bệnh tự miễn là những vấn đề sức khỏe mà phụ nữ lứa tuổi 45-50 thường gặp phải.
Tiền mãn kinh, mãn kinh là gì?
Tiền mãn kinh là giai đoạn khá sớm trước khi xuất hiện các triệu chứng đầu tiên của rối loạn mãn kinh, thường xảy ra vào khoảng 40 tuổi và kết thúc giai đoạn này bởi chu kì sinh lý cuối cùng. Mãn kinh là hiện tượng người phụ nữ vô kinh ít nhất 12 tháng. Thời kì mãn kinh là khoảng thời gian tình từ lúc xuất hiện hiện tượng mãn kinh cho đến khi kết thúc cuộc đời. Ở Việt Nam lứa tuổi mãn kinh của nữ giới là từ 45-50 tuổi.
Một số thay đổi về sinh dục nữ giới trong giai đoạn mãn kinh
- Âm hộ: Trong giai đoạn sớm sau mãn kinh chỉ xuất hiện một số biến đổi nhỏ ở âm hộ, nhưng các thay đổi này sẽ trở nên rõ rệt (65 tuổi trở đi). Môi lớn nhỏ lại và mỏng hơn do lớp mỡ dưới da bị mất đi, môi bé nhỏ, đôi khi mất hẳn hoặc dính lại với nhau phía dưới âm vật, âm vật nhỏ dần.
- Âm đạo: Sau mãn kinh các nếp gấp ngang giảm nhiều làm âm đạo dần trở nên chật hơn, ngắn hơn, các nhú quanh tiền đình và thành âm đạo trở nên phẳng. Bác sĩ tư vấn khẳng định niêm mạc âm đạo dần mỏng đi, nhạt màu, dễ bị loét trợt, giảm chế tiết và có thể phát triển các vùng dính do đó cảm thấy đau rát khi quan hệ.
- Cổ tử cung: Cổ tử cung teo nhỏ dần, giảm rõ vài năm sau mãn kinh. Lớp niêm mạc ống cổ tử cung mỏng dần và nhạt màu. Lỗ cổ tử cung thu nhỏ lại, ranh giới giữa biểu mô trụ và biểu mô lát lùi sâu vào phía trong lỗ ngoài cổ tử cung. Ngay sau khi mãn kinh chất nhầy cổ tử cung có thể còn khá tốt nhưng khi nồng độ estrogen xuống thấp lượng chất nhầy sẽ giảm mạnh, chất nhầy đặc quánh, nhiều thành phần tế bào hơn và không kết tinh dương xỉ
- Tử cung: Tử cung giảm dần kích thước và trọng lượng do mất dần lớp cơ tử cung. Thành tử cung mỏng dần, chiều cao có thể giảm còn 3 cm. Niêm mạc tử cung của phụ nữ mãn kinh có thể có nhiều biến đổi hình thái và tổ chức học: Niêm mạc mỏng, teo đét, thoái hoá, là hình thái thường gặp nhất
- Vòi tử cung: Kích thước của hai vòi tử cung giảm dần, lớp biểu mô vòi trứng mỏng dần, có khi xẹp hẳn, các lông mao giảm dần và cuối cùng là biến mất, khả năng chế tiết cũng dần mất đi. Nhu động của cơ vòi tử cung giảm đáng kể.
- Buồng trứng; Buồng trứng của người đạt trọng lượng tối đa khoảng 10 gram vào lúc 20 tuổi và giảm dần trọng lượng xuống dưới 5 gram vào tuổi 60. Về mặt mô học buồng trứng sau mãn kinh cho thấy có hiện tượng xơ hoá, số lượng nang noãn nguyên thuỷ giảm đáng kể, không còn hoạt động. Sau khi các nang noãn thoái hoá hết, nhiều mạch máu ở rốn và tuỷ buồng trứng xơ hoá, thoái hoá kính, trên tiêu bản cắt ngang nhìn có màu trắng
Một số thay đổi về sinh dục nữ giới trong giai đoạn mãn kinh
Một số thay đổi về sinh lý
- Các rối loạn vận mạch: Cơn “bốc hoả”: là cơn phừng nóng thoáng qua và tái diễn, kèm theo vã mồ hôi, cảm giác nóng toàn thân, hồi hộp đánh trống ngực, lo lắng, đôi khi kèm theo ớn lạnh sau đó.
- Các thay đổi tâm lý Khoảng 20% các phụ nữ trong độ tuổi mãn kinh có các biểu hiện rối loạn dạng trầm cảm. Ở một số phụ nữ có thể gặp thay đổi tính tình, giảm ham muốn tình dục, giảm tập trung, mất ngủ.
- Các thay đổi nội tiết Ở phụ nữ tiền mãn kinh – mãn kinh, buồng trứng teo nhỏ nhanh chóng và giảm số lượng noãn bào đáng kể. Buồng trứng trở nên kém nhạy cảm đối với những kích thích từ trục dưới đồi – tuyến yên dẫn đến giảm lượng 17-estradiol (E2). Đồng thời, nồng độ FSH tăng. Các androgen trong cơ thể phụ nữ bình thường được sản xuất từ tuyến thượng thận và mô liên kết của rốn và tuỷ buồng trứng. Hoạt động sản xuất androgen này vẫn tiếp tục cho đến giai đoạn sau mãn kinh. Một số mô trong cơ thể như gan, cơ, da, tử cung và đặc biệt là mô mỡ dưới da có thể chuyển hoá androgen thành estrogen nhờ men thơm hoá, chủ yếu là chuyển androstenedione thành estrone, do đó nồng độ estrone thay đổi không đáng kể sau mãn kinh.
Nguồn tapchisuckhoe.edu.vn