Suy thùy trước tuyến yên có thể xảy ra tiên phát do tổn thương tại tuyến yên hoặc sau những tổn thương thứ phát vùng dưới đồi gây nên những hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe người bệnh.
- Bệnh viêm họng hạt và những điều cần chú ý
- Tìm hiểu về bệnh viêm đa dây thần kinh ngoại biên
- Bí quyết giúp vết mổ sau sinh nhanh lành không để lại sẹo xấu
Bác sĩ chuyên khoa chia sẻ, bệnh suy thùy trước tuyến yên có thể xảy ra ở cả 2 giới tuy nhiên nữ nhiều hơn nam. Tỷ lệ mắc mới hàng năm khoảng từ 10-40 phần triệu, tỷ lệ hiện mắc của suy tuyến yên là khoảng 0,03-0,04%, tỷ lệ này dường như thấp hơn thực tế. Khoảng 30-70 bệnh nhân tổn thương não có biểu hiện triệu chứng giảm tiết hormone tuyến yên
Nguyên nhân Suy thùy trước tuyến yên
Suy tuyến yên có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân: được đề cập nhiều nhất là nguyên nhân do bất thường cấu trúc tuyến yên như loạn sản, rỗng tuyến yên tiên phát, loạn sản vách ngăn – thị. Chấn thương tuyến yên do phẫu thuật cắt lọc các điều trị có chiếu tia xạ hay tổn thương va đập đầu cũng là những nguyên nhân chủ yếu gây nên tình trạng suy tuyến yên ở người bệnh.
Các khối u tuyến yên như u ngoài tuyến yên, u sàn sọ hầu, leukemia, bệnh lý viêm tuyến yên tế bào lympho, viêm tuyến yên dạng hạt,…Những tổn thương mạch máu như thiếu máu tuyến yên, nhồi máu trong đái tháo đường, hoại tử tuyến yên sau sinh hay viêm động mạch tuyến yên, các trường hợp nhiễm trùng do nấm, kí sinh trùng hay lao cũng dẫn đến viêm tuyến yên và là nguyên nhân gây nên suy tuyến yên trên bệnh nhân.
Người mắc bệnh suy tuyến yên thường có suy giảm tình dục
Triệu chứng lâm sàng
Suy tuyến yên thường là suy toàn thể tuyến với biểu hiện lâm sàng là rối loạn tăng trưởng thể chất và rối loạn hormone sinh dục. Nhìn chung những biểu hiện rối loạn phụ thuộc vào loại hormone thiếu hoặc không có (ví dụ thiếu GH là nguyên nhân gây giảm sự phát triển cơ thể, thiếu ACTH làm suy tuyến thượng thận, thiếu Gonadotropin gây rối loạn kinh nguyệt và vô sinh ở nữ giới, chức năng sinh dục suy giảm,..)
Bệnh nhân suy thùy trước tuyến yên có 3 dấu chứng quan trọng như: xanh xao, teo da và các cơ quan, suy giảm tình dục. Các biểu hiện lâm sàng đặc trưng của suy tuyến yên bao gồm:
- Bệnh nhi tính: người lớn có các triệu chứng tinh thần và xu hướng tình dục như trẻ nhỏ, chiều cao phụ thuộc vào giai đoạn mắc bệnh ở lứa tuổi nào, nếu bệnh phát sinh lúc nhỏ sẽ bị lùn, nếu phát sinh ở tuổi vị thành niên sẽ có chiều cao bình thường hoặc gần bình thường.
- Bệnh Simonds: nguyên nhân chủ yếu là do suy thùy trước tuyến yên dẫn đến suy nhiều tuyến do giảm hormone. Người bệnh có các dấu suy nhược, mệt mỏi, rối loạn sinh dục, hạ huyết áp, nếu u tuyến yên chèn ép có thể gây nhức đầu, nhức hốc mắt, giới hạn thị trường
- Hội chứng phì sinh dục khiến bệnh nhân béo phì mặt, ngực, bụng và các gốc chi nhưng da mềm mịn. Trẻ em chậm phát triển thể lực, thiếu niên không dậy thì, người trưởng thành mất các đặc tính sinh dục như mất kinh ở nữ giới, rung long, vô sinh, bộ phận sinh dục không phát triển, nam liệt dương, bộ phận sinh dục không phát triển.
- Toàn thân xuất hiện thể trạng gày ở khoảng 16% người bệnh, thường chỉ gầy ít, loại trừ trường hợp chán ăn do các nguyên nhân tâm thần, cá biệt một vài trường hợp người bệnh tăng cân.
Dược sĩ Đại học tư vấn, điều trị suy thùy trước tuyến yên cần tiến hành lâu dài và sử dụng hormone thay thế cho các tuyến bị suy không bài tiết được hoặc bài tiết với số lượng rất hạn chế. Liệu pháp này nên được các nhân hóa theo nhu cầu của từng người bệnh và cần tính đến các tương tác có thể xảy ra trên bệnh nhân. Việc quan trọng cần chú ý khi điều trị là theo dõi dài hạn nồng độ hormone của bệnh nhân suy tuyến yên nhằm điều chỉnh liều lượng thuốc thích hợp, tránh tình trạng quá liều hoặc thiếu liều.
Nguồn: tapchisuckhoe.edu.vn