Hoa súng là món quà từ thiên nhiên ban tặng với vẻ đẹp mĩ miều không chỉ đi vào trong ẩm thực, văn nghệ thuật mà còn nâng tầm vóc khi trở thành vị thuốc chữa bệnh cứu người.
- Mộc nhĩ: Vị thuốc đông y mang tác dụng bổ dưỡng
- Hà thủ ô: Cây thuốc quanh ta bổ can, thận
- Cà chua: Hội tụ những công dụng bất ngờ đối với sức khỏe
Hoa súng là loại cây sống ở dưới nước, mọc hoang trong các hồ ao ruộng nước và ra hoa vào mùa hè. Loài cây này thường được trồng làm cảnh, lấy cuống hoa và củ làm thức ăn. Thân rễ ngắn, có nhiều củ nhỏ. Lá mọc nổi trên mặt nước, có cuống dài, phiến tròn hay xoan, mép có răng, mặt trên xanh lục, mặt dưới tím. Hoa mọc riêng lẻ, màu tím hoặc xanh lơ, có khi trắng.
Bộ phận dùng làm thuốc là thân rễ (củ) và hoa. Khi dùng làm thuốc, nhổ cây lấy rễ củ, rửa sạch, loại bỏ vỏ ngoài, phơi khô và bảo quản nơi khô ráo.
Theo YHCT, cây hoa súng có tác dụng chống co thắt, an thần, giảm ho, bổ thận… có tác dụng bồi bổ sức khỏe, hỗ trợ điều trị di tinh, mộng tinh, mất ngủ, an thần,…
Bài thuốc điều trị bệnh có sử dụng hoa súng
Cây hoa súng được sử dụng nhiều trong các bài thuốc bắc thuốc nam, tiêu biểu như:
Hỗ trợ điều trị hen suyễn ở người cao tuổi và trẻ em: Củ súng và hạt cải củ, hai thứ lượng bằng nhau, đem đồ chín, phơi khô, tẩm nước cốt gừng, tán nhỏ thành bột, luyện với mật ong thành viên hoàn bằng hạt ngô, ngày uống 50 viên với nước sôi. Bài thuốc có tác dụng bổ dưỡng, giảm ho, cắt cơn hen.
Chữa suy nhược cơ thể, hay di tinh, đổ mồ hôi trộm: Củ súng nấu chín, bóc vỏ 400g; củ mài nấu chín, bóc vỏ 800g. Hai vị thái lát, phơi khô, tán nhỏ, mỗi lần dùng 10g nấu thành cháo ăn hằng ngày lúc đói. Bài thuốc có tác dụng bồi bổ, ích chí, mạnh tinh.
Chữa ho, rát cổ do viêm họng: Củ súng phơi khô, sau nấu lấy 2 lần nước để cô thành cao lỏng, cho đường làm thành si-rô mà uống, ngày uống 2 – 3 lần, uống 3 – 5 ngày liền.
Chữa đái dắt, viêm bàng quang: Hoa súng 15g, rễ cỏ tranh 10g, râu ngô 15g, rau diếp cá 10g, rau má 10g. Sắc lấy nước uống 2 lần trong ngày.
Chữa mất ngủ, an thần: Hoa súng 15 – 30g. Đem sắc với 200ml nước còn lại 50ml, uống 1 lần trong ngày và uống từ 7 – 10 ngày liền. Ngoài ra người bệnh còn có thể phối hợp với các vị khác: Hoa súng 15g, hoa nhài 10g, tâm sen 10g. Tất cả các vị đều sấy khô tán nhỏ để hãm với nước sôi và lấy nước uống 2 lần trong ngày. Dùng trong 1 tuần.
Thanh nhiệt, giải cảm nắng: Dùng củ súng nấu chè ăn thường xuyên trong mùa hè.
Bồi bổ khí lực, tăng sức khỏe: Củ súng, hạt sen, củ mài (hoài sơn), đậu đen, vừng đen, mỗi thứ tuỳ vị từ 100g – 200g, gạo 1/2 bát.
Hướng dẫn chế biến: Củ súng rửa sạch, thái lát; hạt sen bóc vỏ và bỏ tâm sen; củ mài rửa sạch, gọt vỏ, ngâm nước 2 giờ, đồ lên, thái lát; đậu đen rửa sạch; vừng đen sao thơm. Tất cả các vị trên sau khi chế biến cho vào nồi cùng với gạo nấu cháo. Khi ăn có thể thêm ít đường cho dễ ăn. Ăn cháo lúc còn nóng, khi đang đói thay cơm. Mỗi tháng ăn từ 2 đến 4 lần.
Mặc dù cây hoa súng có nhiều tác dụng trong điều trị bệnh, tuy nhiên người bị đại tiện táo, tiểu tiện bí thì không nên dùng. Đồng thời cần tham khảo ý kiến của thầy thuốc trước khi sử dụng nhằm đảm bảo phù hợp với tình trạng sức khỏe của bản thân.
Nguồn: tapchisuckhoe.edu.vn