Bánh chưng vừa mang giá trị bản sắc dân tộc vừa là thực phẩm cổ truyền giàu chất dinh dưỡng và là vị thuốc mang nhiều giá trị chữa bệnh có lợi đối với sức khỏe.
- Tìm hiểu vị thuốc thiên trúc hoàng trị bệnh trong YHCT
- Một số bài thuốc thuốc nam trị cảm sốt, lở ngứa từ cây kinh giới
- Bài thuốc đông y giúp bình can tức phong, thông tý từ dược liệu thiên ma
Xét về mặt y học hiện đại hay y học cổ truyền, tất cả các thành phần tạo nên chiếc bánh chưng đều là những vị thuốc đông y có nhiều công dụng phòng và điều trị bệnh. Những đối tượng bị ngộ độc, say rượu, rối loạn tiêu hóa, rắn cắn, nôn mửa,… thì bánh chưng chính là một trong những vị thuốc hay để điều trị.
Vị thuốc từ bánh chưng
Bác sĩ Y học Cổ truyền Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn cho biết lá dong có vị ngọt nhạt, tính hơi hàn. Tác dụng giải độc, thanh nhiệt, lợi tiểu, lương quyết. Bài thuốc chữa bệnh từ lá dong có thể kể đến như:
– Chữa ngộ độc: đọt lá dong 50g, đem rửa sạch, giã nát, thêm nước vào vết thương rồi gạn uống. Ngày làm 2-3 lần.
– Chữa say rượu: lá dong tươi 100g, đem rửa sạch, giã nát, ép lấy nước uống. Bạn có thể dùng riêng hoặc phối hợp với lá non sắn dây. Ngoài ra việc dùng cuống lá dong cũng là giải pháp hay.
– Điều trị rối loạn tiêu hóa, đi ngoài nhiều lần trong ngày: lá dong đốt tồn tính, mỗi lần uống 20g với nước sôi để nguội. Ngày uống 2-3 lần.
– Điều trị rắn cắn: lá dong tươi 50g, đem rửa sạch, sau đó nhai, nuốt nước và lấy bã đắp vào vết rắn cắn. Trường hợp người bị nạn không nhai được, đem lá dong giã nát, lấy nước cho uống.
– Chữa vết thương: lá dong tươi 100g, rửa sạch, sau đó giã nhỏ rồi đắp băng lại. Trường hợp vết thương chảy máu, máu sẽ cầm lại ngay.
Gạo nếp còn được gọi là ngạch mễ, có vị ngọt, thơm, tính ấm, mềm dẻo, có tác dụng bổ tỳ vị. Trong Nam dược thần hiệu của danh y Tuệ Tĩnh dùng gạo nếp 20g sao vàng, gừng tươi 3 lát, sắc với 200ml nước còn 50ml, uống trong ngày có tác dụng điều trị nôn mửa. Ngoài ra người bệnh cũng có thể áp dụng bài thuốc theo kinh nghiệm dân gian như: dùng gạo nếp 12g, đảng sâm 12g, mạch môn 12g, bán hạ chế 6g, cam thảo 4g, nấu nước uống. Bên cạnh đó nước gạo rang còn có tác dụng trong việc chống tiêu chảy.
Theo bác sĩ tư vấn chữa bệnh lĩnh vực YHCT, đỗ xanh hay còn gọi là lục đậu có vị ngọt, tính mát, hơi tanh. Tác dụng giải độc, điều hòa ngũ tạng, thanh nhiệt, tiêu khát. Sử dụng hạt đỗ xanh đỗ xanh 40g phối hợp với đỗ đen 40g, cỏ mần trầu 20g, rau ngót 20g, lòng trắng trứng gà 1 cái. Tất cả để tươi, sau đó đem giã nát, thêm nước và gạn lấy một bát, cho lòng trắng trứng vào, khuấy đều, thêm đường cho đủ ngọt. Trẻ em uống làm 4 lần, người lớn 2 lần, cách nhau 2 giờ. Hoặc đỗ xanh cả vỏ, 2 phần; cam thảo 1 phần, sắc lấy nước uống có tác dụng trong việc giải độc.
Trong sách Nam dược thần hiệu, vị thuốc đỗ xanh tán thật nhỏ, trộn với giấm đắp chữa sưng tấy, phát nóng, đau nhức. Ngoài ra, đỗ xanh được đem nấu thành cháo cùng với gạo nếp, thêm đường, ăn hàng ngày chữa, háo nhiệt, nôn ọe khi có thai, đái dắt.
Riêng trường hợp thủy đậu ở thời kỳ các nốt đậu đã xẹp xuống, các thầy thuốc thường dùng vỏ hạt đỗ xanh 12g, sinh địa 12g, hạt đỗ đen 12g, cát sâm 12g, đậu ván trắng 12g, hoàng tinh 10g, mạch môn 10g, lá dâu 10g, cam thảo dây 10g, phơi khô, sắc uống trong ngày.
Có thể thấy bánh chưng không chỉ là món ăn ngon quen thuộc trong mỗi dịp Tết mà còn có tác dụng điều trị bệnh. Mang đến hương vị Tết đặc trưng mà bánh chưng còn nâng cao sức khỏe cho tất cả mọi người để Tết không chỉ là Tết đoàn viên mà còn là Tết của sức khỏe.
Nguồn: tapchisuckhoe.edu.vn